Solargraphy is het maken van een foto met een dagenlange belichtingstijd. De foto wordt gemaakt op fotografisch papier welke geladen wordt in een pinholecamera, bijvoorbeeld een blikje waar een gaatje in is geprikt.
De naam zegt het al: Solargraphy is een fotografische techniek om de zon te fotograferen. Het is dus de bedoeling dat de camera -het blikje- deels naar het zuiden is gericht (als je op het noordelijk halfrond zit, natuurlijk) om de loopbaan van de zon vast te leggen. Voor het mooiste effect laat je deze camera meerdere dagen hangen. Immers staat de zon in de loop van het jaar van laag naar hoog naar laag.
Het maken van zo’n pinholecamera is heel eenvoudig. Drink een blikje cola leeg, haal met een blikopener de bovenkant eraf, vul deze in een donkere plaats met een passend stukje fotografisch papier (het enige dat eigenlijk echt geld kost) en sluit het blikje goed af met waterbestendig plakband. Zorg er dus voor dat er geen water naar binnen kan komen! Hierna ga je ‘s avonds of ‘s morgens vroeg op zoek naar een goeie spot om je camera te bevestigen.
Mijn eigen eerste test was niet echt een succes. Dit had meerdere oorzaken.
- De camera stond niet goed op het zuiden gericht.
- Een straatlantaarn zorgde dat het papier ‘s nachts teveel belicht werd.
- Voor een goed resultaat moet de camera toch minstens drie dagen blijven hangen.
Een solargraphy-foto hoeft trouwens niet ontwikkeld te worden. Omdat de zon er zo lang op gestaan heeft, is de foto er als het ware ingebrand. Echter is de foto wel een negatief. Het eigenlijke ontwikkelen is een digitaal proces: zorg dat er niet teveel lampen thuis aanstaan, haal het papier uit de camera en leg deze onder de scanner. In Photoshop (o.i.d.) de foto omkeren en zorgen dat de kleurenbalans goed is. Et voilà, daar is je solargraph.
Na de eerste test heb ik door ons kustdorpje een stuk of 5 gevulde blikjes opgehangen. Natuurlijk zijn er 3 kwijtgeraakt, weggepakt of weggegooid. Dat is trouwens een risico als je de cameraatjes laat hangen. Probeer ze dus zo onopvallend mogelijk op te hangen. Behalve een frisdrankblikje kun je praktisch alles gebruiken wat van aluminium of blik is, als het maar lichtdicht is en als je er maar een gaatje in kan prikken. De foto boven is vrij goed gelukt, al is de camera een paar keer bewogen (te harde wind, of een hond heeft z’n kont er tegenaan gezet).
Voor het allergaafste resultaat bevestig je een camera op de kortste dag van het jaar, en haal je die eraf op de langste dag van het jaar (of visa versa). Dat staat dus voor 22 december op de planning.
Op het internet zijn een paar hele gave sites te vinden met betrekking tot solargraphy. Hier vind je een handige tutorial over het bouwen van je pinholecamera. Hier vind je de website van Stichting Volkssterrenwacht, die een project in Zeeland hebben gehouden. En in deze Flickr Pool vind je hele gave solargraphs. Lichtgevoelig papier kun je onder andere bestellen bij Fotohuis Rovo, een winkel die ik zeker kan aanbevelen voor alle vormen van analoge fotografie.
Als je het überhaupt gaat proberen, deel je foto’s met de rest van de wereld!